فصل دوم- ادبیات موضوع

گفتار یكم- خانواده............................................................................. 12

تعریف خانواده......................................................................................... 14

اهمیت خانواده......................................................................................... 16

گفتار دوم - آسیبهای خانواده...................................................... 19

اختلاف خانوادگی....................................................................................... 22

خشونت خانوادگی....................................................................................... 24

تجاوز جنسی علیه زنان........................................................................ 26

تجاوز جنسی علیه كودكان................................................................... 29

فقر و انحرافات اجتماعی................................................................... 30

طلاق و انحراف............................................................................................ 36

اثرات اعتیاد والدین بر فرزندان............................................... 42

بزهكاری یكی از افراد خانواده.................................................... 44

گفتار سوم- روسپیگری.......................................................................... 46

تعریف فحشا و روسپیگری..................................................................... 46

الف) بررسی تاریخچه روسپیگری در ملل ابتدایی................. 48

ب) بررسی تاریخچه روسپیگری در ایران..................................... 54

یافته‌هایی از اولین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی ایران در چهارچوب مسأله روسپیگری...................................................................................................... 57

گفتار چهارم- مبانی نظری .............................................................. 61

مقدمه............................................................................................................. 61

الف) تئوریهای جامعه‌شناسی.............................................................. 63

نظریه كنترل.............................................................................................. 63

هیرشی و نظریه علقه اجتماعی......................................................... 64

ساترلند و پیوند افتراقی................................................................ 68

نی و نظریه روابط خانوادگی........................................................... 72

تئوری کنترل متعادل .......................................................................... 76

خانواده و تئوری ارتباطات نسبی................................................. 77

ثورن بری و نظریه تكاملی................................................................ 80

نظریه یادگیری اجتماعی بندورا.................................................... 84

نظریه دین و مذهب.................................................................................. 85

تئوری امیل دوركیم............................................................................... 87

نظریه ماركس .................................... 88

ب) تئوریهای روانشناسی..................................................................... 89

تئوری سالیوان......................................................................................... 89

تئوری واكنش به رویدادهای آزاردهنده بركوتیز................. 90

روان‌شناسی فانون (Fanon) ................................................................. 90

نظریه درماندگی آموخته شده........................................................... 91

چارچوب نظری تحقیق .............................. 92

مدل نظری تحقیق....................................................................................... 94

مروری بر تحقیقات.................................................................................. 95

فرضیه های پژوهش           104

گفتار یکم : خانواده

مطالعات انجام یافته توسط متخصصان علوم اجتماعی و دستورات و راهنمایی‌هایی كه پیامبران الهی برای هدایت و رشد و كمال و تربیت انسانها از منبع وحی ابلاغ كرده‌اند، بر نقش نهاد خانواده به عنوان اصلی‌ترین كانون پرورش و تربیت تأكید شده است.

خانواده نهاد اجتماعی همگانی و با دوامی است كه از دیر باز و از دوران ما قبل تاریخ وجود داشته است. استحكامی كه خانواده در روابط اجتماعی افراد ایجاد می‌كند و روابطی كه بر آورنده مهمترین نیازها و خواستهای حیاتی آدمی است، باعث شده كه به رغم مخاطرات بسیار بعنوان نهادی كه حیات اجتماعات انسانی بدان وابسته است، باقی و پایدار بماند.

در همه تعریف‌ها، بدون استثناء، خانواده واحدی از اجتماع قلمداد شده است، یعنی جامعه از مجموعه خانواده‌ها تشكیل می‌شود، بقاء خانواده و موفقیت و شكست جامعه وابسته به خانواده است. اگر خانواده محیطی سالم برای پرورش روح و جسم افراد باشد، در سلامت جامعه مؤثر است.

«خانواده» زنجیره ارتباطی اجتماعی و تضمین‌كننده آرامش و ثبات جامعه است. كودكان نخستین وابستگی‌های عاطفی نزدیك و صمیمی خود را در خانواده بر قرار می‌سازند و درونی كردن ارزشها و هنجارهای فرهنگی را در آن آغاز می‌كنند
(یان رابرستون، 1372 : ص11).

كاركرد عاطفی "خانواده" از نیاز انسان به محبت و وابستگی‌های عاطفی ناشی می‌شود. بدون وجود محبت و احساس پیوستگی، خانواده ممكن است با مشكلات عاطفی و روانی مواجه گردد. كودك، درس محبت، رحم و شفقت، نیكوكاری، وفاداری، صفا، خلوص. راستی، شجاعت. فروتنی و سایر سجایای انسانی را در نخستین سالها در زندگی خود در دامن پر مهر و محبت پدر و مادر می‌آموزد. نیاز به محبت از مباحث اصلی در روانشناسی تربیتی روانكاری است. كارن هورنای محور اساسی مطالعات خود را نیازهای اساسی قرار داده و بر محبت و برخورداری از آن در سالهای اولیه زندگی تأكید می‌ورزد.

آدلر می‌گوید: كودك از نخستین لحظه تولد می‌خواهد خود را به مادرش بچسباند و مادر تا مدت درازی می‌گوید عمده‌ترین نقش را در زندگی كودك بازی می‌كند و نقش مؤثری در ابراز مهر و محبت دارد (كی نیا، 1373 : ص70). كمبود محبت غالباً از عوامل مؤثری است كه نوجوانان و جوانان را به سوی «انحراف» اجتماعی سوق می‌دهد. دختر نوجوانی كه كمبود محبت دارد به هر كسی كه سر راه او قرار می‌گیرد و به او اظهار محبت می‌كند علاقه‌مند می‌شود و چه بسا در این مسیر تباه می‌شود.